Tại Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030” do Bộ Xây dựng tổ chức ngày 19/5, đại diện Tổng LĐLĐ Việt Nam đã kiến nghị được giao trực tiếp tham gia đầu tư dự án nhà ở xã hội bằng nguồn vốn tổ chức Công đoàn để cho công nhân thuê.

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới các địa phương trên toàn quốc. Đồng chí Nguyễn Thanh Nghị - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng chủ trì Hội nghị. Tham dự Hội nghị tại điểm cầu Hà Nội có các đồng chí: Đỗ Ngọc An - Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Nguyễn Văn Sinh - Thứ trưởng Bộ Xây dựng; lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Ngân hàng Chính sách xã hội; đại diện ban, bộ, ngành, Tổng LĐLĐ Việt Nam, lãnh đạo UBND TP Hà Nội.

Đại diện Tổng LĐLĐ Việt Nam dự Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”. Ảnh: Trần Đình Hà

Hoàn thành đầu tư xây dựng 7 dự án, tiếp tục triển khai 93 dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp

Ngày 3/4/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”. Trong đó, Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ thường xuyên phối hợp với các bộ, ngành, địa phương giám sát việc triển khai thực hiện Đề án nhằm đảm bảo mục tiêu đã đề ra.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã tích cực đôn đốc các địa phương triển khai các nhiệm vụ được giao tại Đề án; đề xuất Chính phủ trình Quốc hội cho phép các chính sách về nhà ở xã hội có hiệu lực sớm sau khi Luật Nhà ở (sửa đổi) có hiệu lực thi hành. Hiện tại, dự thảo Luật đã được Chính phủ thông qua và đã trình Quốc hội.

Bộ Xây dựng đã chủ động phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Chính sách xã hội và bộ, ngành liên quan đôn đốc, hướng dẫn địa phương thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ về chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; Nghị định số 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 của Chính phủ, trong đó có 2 gói hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội.

Bộ Xây dựng cũng phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng và ban hành văn bản hướng dẫn về xác định danh mục dự án, đối tượng, điều kiện vay ưu đãi của gói tín dụng này. Bộ Xây dựng đã ủy quyền cho UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm xem xét, kiểm tra các thủ tục pháp lý, lập danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư để công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh, để các ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay.

Đến ngày 18/5/2023, cả nước đã hoàn thành 41 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị (quy mô xây dựng khoảng 19.516 căn); đang tiếp tục triển khai 294 dự án (quy mô xây dựng khoảng 288.499 căn). Cụ thể: Chương trình phát triển nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp: Hoàn thành đầu tư xây dựng 7 dự án (quy mô xây dựng khoảng 5.314 căn hộ), đang tiếp tục triển khai 93 dự án (quy mô xây dựng khoảng 127.272 căn hộ). Chương trình phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị: Hoàn thành việc đầu tư xây dựng 34 dự án (quy mô xây dựng khoảng 14.202 căn hộ), đang tiếp tục triển khai 201 dự án (quy mô xây dựng khoảng 161.227 căn hộ).

Đồng chí Nguyễn Thanh Nghị - Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng phát biểu tại Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”. Ảnh: Trần Đình Hà

Kiến nghị Tổng LĐLĐ Việt Nam trực tiếp tham gia đầu tư dự án nhà ở xã hội

Liên quan đến gói vay 120.000 tỷ đồng, theo Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ về "Một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững", Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã được giao chủ trì triển khai chương trình, chỉ đạo các ngân hàng thương mại, trong đó chủ lực là 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank) cho vay đối với chủ đầu tư và người mua nhà của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân; dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có văn bản gửi đến các ngân hàng thương mại và các chi nhánh của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thông tin về chương trình này. Trong đó xác định rõ, người cho vay là 4 ngân hàng thương mại nhà nước; đối tượng cho vay thuộc các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ; người vay là chủ đầu tư các dự án, người mua nhà các dự án.

Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, để chương trình cho vay 120.000 tỷ đồng thực sự đi vào đời sống, góp phần vào mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp đến năm 2030, các bộ, ngành cần rà soát, sửa đổi các văn bản pháp luật liên quan nhằm tháo gỡ vướng mắc về mặt pháp lý, trình tự, thủ tục trong đầu tư, xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, tăng nguồn cung phân khúc bất động sản này cho thị trường, đáp ứng nhu cầu thực của người dân.

UBND các tỉnh, thành phố cần quan tâm, bố trí quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội; sớm công bố danh mục các dự án để các đối tượng thụ hưởng có điều kiện tiếp cận vốn vay tại các ngân hàng thương mại; đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân cũng như người dân trên địa bàn về chương trình cho vay 120.000 tỷ đồng để nắm bắt và tiếp cận chương trình.

Đồng chí Mai Xuân Liêm - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá nêu ý kiến về triển khai Đề án. Ảnh: Bích Phương

Đồng chí Lê Văn Nghĩa - Trưởng Ban Quản lý Dự án thiết chế công đoàn nêu, Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất Chính phủ giao Bộ Xây dựng chủ trì nghiên cứu, xây dựng và trình Quốc hội xem xét, ban hành “Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội”. Trong đó giao Tổng LĐLĐ Việt Nam trực tiếp tham gia đầu tư dự án nhà ở bằng nguồn vốn tổ chức Công đoàn để cho công nhân thuê. Luật Nhà ở năm 2014 chưa có quy định cho phép Tổng LĐLĐ Việt Nam được tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội nói chung và nhà ở phục vụ cho công nhân khu công nghiệp nên thiếu cơ sở pháp lý để triển khai trên thực tế. Trong khi đó, một số tổ chức như Tổng LĐLĐ Việt Nam có nguồn lực tài chính, đã thực hiện đầu tư trực tiếp vào một số dự án nhà ở thuộc khu thiết chế của công đoàn tại một số địa phương, có mong muốn tham gia làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở cho công nhân.

Đại diện UBND các tỉnh, thành phố cũng kiến nghị Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các bộ, ngành Trung ương xem xét hướng dẫn những nội dung liên quan đến quản lý, sử dụng khoản tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị theo quy định. Đồng thời nghiên cứu rút ngắn thời gian lựa chọn nhà đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở nói chung, dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội nói riêng; nghiên cứu, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến quỹ đất dành cho nhà ở xã hội, việc xác định giá bán nhà ở xã hội…

Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Nguyễn Thanh Nghị - Bộ trưởng Bộ Xây dựng đánh giá cao các ý kiến, đề xuất, kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội nhằm đạt mục tiêu của Đề án.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về nhà ở xã hội còn một số tồn tại, hạn chế cần được khắc phục nhằm giải quyết tốt hơn nhu cầu cải thiện nhà ở của các đối tượng chính sách xã hội.

Để khắc phục các tồn tại, hạn chế nêu trên và tiếp tục thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp trong thời gian tới, Bộ Xây dựng đề nghị các bộ, ngành tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ giao tại Đề án; phối hợp với các cơ quan của Quốc hội để hoàn thiện, ban hành Luật Nhà ở (sửa đổi) đồng bộ với Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Đấu thầu (sửa đổi), pháp luật về thuế. Trong đó tập trung sửa đổi các cơ chế chính sách về nhà ở xã hội; khẩn trương lập, sửa đổi, bổ sung chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của các địa phương; làm rõ các mục tiêu về nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp để phù hợp với Chiến lược phát triển nhà ở Quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Từ đó làm cơ sở để chấp thuận đầu tư các dự án nhà ở, trong đó có nhà ở xã hội.

Các Viện nghiên cứu thuộc Bộ Xây dựng tích cực áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ, nghiên cứu vật liệu xây dựng mới cũng như xây dựng các mẫu thiết kế điển hình về nhà ở xã hội đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Các đơn vị chức năng thuộc Bộ tích cực rà soát, xây dựng, cập nhật bổ sung các cơ chế chính sách, các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến nhà ở xã hội nói riêng, nhà ở nói chung, nhằm phục vụ hiệu quả công tác quản lý ngành.

Về phía các địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đề nghị nghiên cứu, bố trí ngân sách khuyến khích, ưu đãi thêm để kêu gọi các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn; đơn giản hóa, rút ngắn các thủ tục hành chính theo thẩm quyền; chỉ đạo các chủ đầu tư dự án trên địa bàn nâng cao chất lượng nhà ở xã hội, cơ cấu sản phẩm, giá thành hợp lý để người thu nhập thấp, công nhân có cơ hội tiếp cận, cải thiện về nhà ở; bảo đảm các điều kiện hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội thiết yếu về giao thông, y tế, giáo dục, văn hóa của các dự án; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm pháp luật trong việc phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân trên địa bàn, trong đó có việc thực hiện bố trí quỹ đất nhà ở xã hội tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị.