12 kỳ Đại hội Công đoàn Việt Nam

Đăng: 14:48 16-11-2023  |   Tác giả:   |   Nguồn: https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/

(chinhphu.vn) Đại hội I Công đoàn Việt Nam

Đại tướng Võ Nguyên Giáp với các đại biểu dự Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ I từ 1-15/1/1950 tại Thái Nguyên - Ảnh: TTXVN

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ I khai mạc vào sáng ngày 1/1/1950 và làm việc đến hết ngày 15/1/1950, tại xã Cao Vân, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. 

Về dự Đại hội có trên 200 đại biểu thay mặt cho khoảng 350.000 công nhân, viên chức, lao động. Nhiều chiến sĩ thi đua các ngành, các đoàn thể quần chúng cách mạng, các đại biểu nước ngoài cũng tham dự Đại hội. Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội, đại diện Mặt trận dân tộc thống nhất đã đến dự Đại hội.

Đại hội Công đoàn toàn quốc lần thứ nhất tiến hành nhằm kiểm điểm và tổng kết kinh nghiệm đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn Việt Nam từ khi hình thành, nhất là từ sau Cách mạng tháng Tám thắng lợi đến thời điểm Đại hội.

Đại hội đã nhận được thư chào mừng của Liên hiệp Công đoàn thế giới, đặc biệt nhận được thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong thư, Bác viết:

“…Nhân dịp Đại hội, tôi gửi lời thân ái chúc các đại biểu mạnh khỏe và Đại hội có kết quả thiết thực, tốt đẹp. Trong cuộc kháng chiến của dân tộc, giai cấp công nhân ta đã góp phần quan trọng và đã có những thành tích vẻ vang, từ nay giai cấp công nhân ta phải là người lãnh đạo. Vì vậy, mọi nam, nữ công nhân phải cố gắng học tập tiến bộ, phải cố gắng xung phong làm biểu mẫu trong mọi việc để làm tròn nhiệm vụ vẻ vang của giai cấp mình…”

Đại hội đã nghe bài phát biểu quan trọng của đồng chí Trường Chinh, Tổng Bí thư của Đảng về nhiệm vụ của Công đoàn và của giai cấp công nhân. Đại hội đã thảo luận sôi nổi bản báo cáo của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam “Công nhân Việt Nam chiến đấu cho độc lập, dân chủ và hòa bình”, do đồng chí Trần Danh Tuyên trình bày.

Đại hội đề ra mục tiêu: “Động viên công nhân, viên chức cả nước, nhất là ngành Quân giới sản xuất nhiều vũ khí, khí tài phục vụ cho kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi”.

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ I bầu đồng chí Tôn Đức Thắng làm Chủ tịch danh dự Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam.

Đại hội bầu đồng chí Tôn Đức Thắng – Người thành lập và lãnh đạo Công hội Ba Son (1921) làm Chủ tịch danh dự Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam. 

Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam gồm 21 ủy viên chính thức và 4 ủy viên dự khuyết. Ban Thường vụ TLĐ gồm: Trần Danh Tuyên, Nguyễn Hữu Mai, Hoàng Hữu Đôn, Nguyễn Duy Tính, Trần Quốc Thảo. 

Đồng chí Hoàng Quốc Việt (tức Hạ Bá Cang), Ủy viên Thường vụ Trung ương Đảng (2/1951 là Ủy viên Bộ Chính trị) được bầu làm Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, đồng chí Trần Danh Tuyên được bầu làm Tổng Thư ký, các đồng chí Nguyễn Hữu Mai, Trần Quốc Thảo được bầu làm phó Tổng Thư ký.

Đại hội II Công đoàn Việt Nam

Đồng chí Hoàng Quốc Việt đọc diễn văn khai mạc Đại hội Công đoàn toàn quốc lần thứ 2, Hà Nội tháng 2- 1961- Ảnh: Bảo tàng Lịch sử quốc gia

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ II họp từ ngày 23 – 27/2/1961, tại Trường Thương nghiệp - Hà Nội. 

Tổng số đại biểu về dự Đại hội có 752 người, trong đó có 666 đại biểu chính thức và 86 đại biểu dự khuyết. 

Đại hội vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự và phát biểu ý kiến. Đại hội đã quyết định lấy thư của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Huấn thị của Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho phương hướng, nhiệm vụ công tác Công đoàn Việt Nam.

Đại hội đề ra mục tiêu: “Động viên cán bộ, công nhân, viên chức thi đua lao động, sản xuất, xây dựng CNXH ở miền Bắc với tinh thần: “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, góp phần đấu tranh thống nhất nước nhà”.

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ II khẳng định: “Sự nghiệp công nghiệp hóa XHCN có ý nghĩa quyết định rất lớn đối với sự phát triển thắng lợi của cách mạng nước ta, đồng thời bảo đảm nâng cao vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân, của Đảng tiên phong và phát huy tác dụng tích cực của Công đoàn trong mọi mặt hoạt động kinh tế - xã hội”.

Đại hội đã chỉ ra nhiệm vụ chung là: “Đoàn kết, tổ chức, giáo dục toàn thể công nhân viên chức, phát huy khí thế cách mạng, khí thế làm chủ và tính tích cực sáng tạo của quần chúng làm cho quần chúng mau chóng nắm vững kỹ thuật tiên tiến, để hoàn thành thắng lới sự nghiệp công nghiệp hóa XHCN, trước mắt là thi đua hoàn thành toàn diện và vượt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất, đưa miến Bắc tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên CNXH, làm cơ sở vững mạnh cho cuộc đấu tranh thực hiện hòa bình thống nhất Tổ quốc”.

Đại hội nêu ra luận điểm Công đoàn là trường học chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản của giai cấp công nhân. Không ngừng nâng cao giác ngộ XHCN, nâng cao trình độ văn hóa, kỹ thuật, nghiệp vụ của công nhân, viên chức là chức năng nhiệm vụ của Công đoàn.

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ II đã quyết định đổi tên Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thành Tổng Công đoàn Việt Nam

Đồng thời nhất trí thông qua Điều lệ Công đoàn Việt Nam gồm 10 chương và 45 điều trong đó qui định cụ thể nhiệm vụ, quyền lợi đoàn viên, nguyên tắc tổ chức, quyền hạn và nhiệm vụ của các cấp công đoàn. 

Đại biểu dự Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ II bỏ phiếu bầu Ban Chấp hành Tổng Công đoàn Việt Nam ngày 27/2/1961 - Ảnh: TTXVN

Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Tổng Công đoàn Việt Nam mới gồm 54 ủy viên chính thức, 11 ủy viên dự khuyết. 

Đoàn Chủ tịch gồm 19 người: Hoàng Quốc Việt, Trần Danh Tuyên, Nguyễn Công Hòa, Bùi Quỳ, Nguyễn Văn Điệp, Nguyễn Hộ, Hà Văn Tính, Trương Thị Mỹ, Trịnh Công Song, Nguyễn Đức Tính, Trần Đại Lý, Hồ Sỹ Ngợi, Lê Văn Cơ, Ngụy Như Kon - Tum, Trần Anh Liên, Nguyễn Khai (Nguyễn Mậu), Trần Bảo, Nguyễn Văn Hiếu và Nguyễn Minh. 

Đồng chí Hoàng Quốc Việt, Ủy viên Trung ương Đảng được bầu lại làm Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam, Ban Thư ký gồm có 9 người: Bùi Thế Dương, Nguyễn Minh, Nguyễn Đăng, Trần Danh Tuyên, Bùi Quí, Nguyễn Văn Điệp, Nguyễn Hộ và Hà Văn Tính. Đồng chí Trần Danh Tuyên được bầu làm phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký.

Đại hội III Công đoàn Việt Nam

Lễ khai mạc Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ III tại Hà Nội, ngày 11/4/1974 - Ảnh: TTXVN

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ III họp từ ngày 11 – 14/2/1974, tại Hội trường Ba Đình - Hà Nội.

 Tham dự Đại hội có 600 đại biểu (100 đại biểu dự khuyết) thay mặt cho hơn 1 triệu đoàn viên công đoàn và công nhân, viên chức cả nước. Đại hội đã đón 25 đoàn khách đại diện cho giai cấp công nhân và công đoàn quốc tế và đoàn đại biểu Liên Hiệp công đoàn giải phóng miền Nam Việt Nam do đồng chí Đặng Trần Thi (Phó Chủ tịch LHCĐGP) dẫn đầu. 

Đồng chí Lê Duẩn - Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đồng chí Tôn Đức Thắng Chủ tịch nước, đồng chí Phạm Văn Đồng - Thủ tướng Chính phủ đã đến dự Đại hội.

Đại hội đề ra mục tiêu: “Động viên sức người, sức của chi viện cho chiến trường, tất cả để giải phóng miền Nam thống nhất đất nước”.

Đại hội đề ra nhiệm vụ cụ thể của Công đoàn trong hai năm 1974 - 1975 là: “nhanh chóng hoàn thành việc hàn gắn những vết thương chiến tranh, ra sức khôi phục và phát triển kinh tế, phát triển văn hóa; tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật của CNXH; củng cố quan hệ sản xuất XHCN, củng cố chế độ XHCN về mọi mặt, ổn định tình hình kinh tế và đời sống nhân dân, ra sức làm tròn nghĩa vụ đối với miền Nam anh hùng”.

Đại hội biểu dương thành tích to lớn của giai cấp công nhân và phong trào công đoàn trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội, khẳng định sự đóng góp to lớn của giai cấp công nhân trong 13 năm qua. Đại hội nghe bài phát biểu quan trọng của Bí Thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam Lê Duẩn về: “Giai đoạn mới của cách mạng và nhiệm vụ của Công đoàn”. Đại hội thông qua Điều lệ sửa đổi trong đó xác định vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Công đoàn.

Đại hội bầu ra Ban Chấp hành Tổng Công đoàn Việt Nam gồm 71 Ủy viên chính thức. Đoàn Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam (cơ cấu đại diện, chịu trách nhiệm trước Ban Chấp hành quyết định chủ trương công tác giữa hai nhiệm kỳ đại hội) gồm 19 đồng chí: Vũ Tất Ban, Nguyễn Văn Bút, Lê Bùi, Đoàn Văn Cứ, Nguyễn Văn Diện, Nguyễn Văn Đệ, Vũ Định, Lê Minh Đức, Đỗ Trọng Giang, Cù Thị Hậu, Nguyễn Công Hòa, Trương Thị Mỹ, Nguyễn Tam Ngô, Nguyễn Văn Nhỡ, Thái Ngô Tài, Nguyễn Đức Thuận, Ngô Thị Thuận, Hoàng Quốc Việt và Lê Vân. 

Đồng chí Lê Duẩn, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng nói chuyện với các đại biểu nước ngoài dự khai mạc Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ 3, sáng 11/4/1974 tại Hà Nội - Ảnh: TTXVN

Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng được bầu làm Chủ tịch danh dựĐồng chí Hoàng Quốc Việt, Ủy viên Trung ương Đảng được bầu lại làm Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam. 

Các đồng chí Nguyễn Đức Thuận, Nguyễn Công Hòa, Trương Thị Mỹ được bầu làm phó Chủ tịch. Ban Thư ký (chịu trách nhiệm trước Ban Chấp hành và Đoàn Chủ tịch về việc chuẩn bị các văn kiện đại hội cho Đoàn Chủ tịch và Ban Chấp hành thảo luận, quyết định, tổ chức, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết Đại hội của Công đoàn toàn quốc, Nghị quyết của Ban Chấp hành và Nghị quyết của Đoàn chủ tịch) gồm 9 đồng chí: Nguyễn Đức Thuận, Nguyễn Văn Diện, Vũ Định, Đỗ Trọng Giang, Nguyễn Công Hòa, Trương Thị Mỹ, Nguyễn Tam Ngô, Nguyễn Thuyết và Lê Vân, Tổng Thư ký là đồng chí Nguyễn Đức Thuận. Ban Kiểm tra gồm 5 đồng chí, trưởng Ban là đồng chí Trương Thị Mỹ.

Phát huy thắng lợi của Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ III, tổ chức Công đoàn đã vận động đội ngũ công nhân viên chức miền Bắc khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu, năng động, sáng tạo, thực hiện thắng lợi đường lối của Đảng và kế hoạch Nhà nước những năm tiếp theo.

Đại hội IV Công đoàn Việt Nam, nhiệm kỳ 1978 - 1983

Lễ khai mạc Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ IV sáng ngày 8/5/1978, tại Hà Nội - Ảnh: TTXVN

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ IV được tiến hành sớm hơn một năm trong điều kiện cách mạng Việt Nam đã chuyển sang giai đoạn mới - giai đoạn đất nước thống nhất, cả nước cùng đi lên CNXH.

Ngày 8/5/1978 Đại hội lần thứ IV Công đoàn Việt Nam khai mạc tại Hội trường Ba Đình - Hà Nội. Đại hội diễn ra trong 4 ngày (từ 8/5 đến 11/5/1978). 

Tham dự Đại hội có 926 đại biểu thay mặt cho trên 3 triệu đoàn viên công đoàn, công nhân, viên chức trong cả nước. Đây là Đại hội đầu tiên của phong trào công đoàn Việt Nam sau khi đất nước hoàn toàn giải phóng, nước nhà thống nhất và tổ chức Công đoàn hai miền Nam Bắc đã được thống nhất.

Đại hội vinh dự được đón các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, có đồng chí Lê Duẩn, Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; đồng chí Tôn Đức Thắng, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch danh dự Tổng Công đoàn Việt Nam; đồng chí Trường Chinh, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy Ban Thường vụ Quốc hội; đồng chí Phạm Văn Đồng Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ và các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị đến dự Đại hội. 

Đại hội đã đề ra mục tiêu: “Động viên giai cấp công nhân và người lao động thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa trong cả nước”.

Đại hội đã cụ thể hóa những nhiệm vụ cách mạng của giai cấp công nhân và phong trào công đoàn theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ IV của Đảng mà nhiệm vụ trọng tâm là: “tập hợp, vận động công nhân lao động hăng hái thi đưa sản xuất, thực hiện thắng lợi kế hoạch Nhà nước 5 năm lần thứ II”. Đại hội đề ra 8 nhiệm vụ cụ thể là:

- Phát động phong trào cách mạng của công nhân viên chức thi đua lao động sản xuất cần kiệm xây dựng CNXH nhằm tăng năng suất lao động, hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch Nhà nước.

- Đẩy mạnh phong trào công nhân viên chức thi đua phục vụ nông nghiệp.

- Tổ chức và từng bước cải thiện đời sống, phát triển phúc lợi bảo vệ lợi ích chính đáng của công nhân viên chức.

- Vận động cán bộ viên chức tích cực tham gia hoàn thành các quan hệ sản xuất ở miền Nam.

- Tích cực tham gia cải tiến quản lý xí nghiệp, quản lý kinh tế, quản lý Nhà nước nhằm củng cố và quan hệ sản xuất XHCN.

- Đẩy mạnh giáo dục chính trị, văn hóa, kỹ thuật và nghiệp vụ cho công nhân viên chức.

- Tích cực góp phần tăng cường đoàn kết lao động và phong trào công đoàn thế giới đấu tranh vì quyền lợi của những người lao động, vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và CNXH.

- Cải tiến công tác, xây dựng công đoàn vững mạnh.

Đồng chí Nguyễn Văn Linh, Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam nhiệm kỳ 1978 - 1983

Đại hội bầu ra Ban Chấp hành Tổng Công đoàn Việt Nam gồm 155 Ủy viên. 

 Ban Thư ký gồm 12 đồng chí: Nguyễn Văn Linh, Nguyễn Đức Thuận, Nguyễn Hộ, Mai Văn Bẩy, Nguyễn Văn Diện, Vũ Định, Đỗ Trọng Giang, Nguyễn Thị Hiếu, Trần Anh Liên, Nguyễn Tam Ngô, Nguyễn Thuyết, Nguyễn Văn Ưng (tức Tấn). 

Đồng chí Nguyễn Văn LinhỦy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng (sau này là Tổng Bí thư BCHTW Đảng) được bầu làm Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam, đồng chí Nguyễn Đức Thuận được bầu làm Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký và đồng chí Nguyễn Hộ được bầu làm Phó Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam. Ban Kiểm tra có 7 Ủy viên, do đồng chí Nguyễn Văn Ưng làm Trưởng ban.

Đại hội V Công đoàn Việt Nam, nhiệm kỳ 1983 - 1988

Lễ khai mạc Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ V, tại Hà Nội, ngày 16/11/1983 - Ảnh: TTXVN

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ V họp từ ngày 16/11 đến 18/11/1983 tại Hội trường Ba Đình - Hà Nội. 

Đại hội gồm 949 đại biểu thay mặt cho gần 4 triệu đoàn viên công đoàn trong cả nước về dự. 

Đến dự Đại hội có các đồng chí Lê Duẩn, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đồng chí Trường Chinh, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, đồng chí Phạm Văn Đồng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.

Đoàn Chủ tịch Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ V, tại Hà Nội,ngày 16/11/1983 - Ảnh: TTXVN

Đại hội đã xác định mục tiêu tổng quát là: “Động viên công nhân lao động thi đua thực hiện 3 chương trình kinh tế lớn của Đảng: Nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm, sản xuất hàng tiêu dùng và hàng xuất khẩu”.

Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ V nhất trí lấy ngày 28/7/1929, ngày thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc kỳ làm ngày thành lập Công đoàn Việt Nam.